U bent hier

Lombaerts, Jean-Baptiste en Henri Gustave

, Antwerpen -
Lombaerts Henri Gustave
Social Media: 

De Belgische litograaf Jean-Baptiste Lombaerts (1821 - 1875), zijn echtgenote Karoline Leiden en hun zoon Henri Gustave Lombaerts (1845 – 09.06.1897) migreerden in de jaren 1840 van Antwerpen naar Rio de Janeiro. Hij richtte in 1848 in de Rua da Quitanda 68, in het centrum van de stad Rio de Janeiro, zijn drukwerkplaats op. Reeds in 1853 verhuisde hij naar de Rua dos Ouvires 17 waar hij ook een bekende boekhandel opende en zijn zoon betrok bij zijn bedrijf.

Ao Missal, zoals het bedrijf Lombaerts & Cia genoemd werd, leverde naast drukwerk en boekhandel, nog boekbinddiensten en abonnementen op Europese tijdschriften en kranten. Het was vooral gespecialiseerd in Franse en Belgische literatuur. 

Lombaerts A EstaçãoVanaf 1872 publiceerde Lombaerts & Cia een bijlage in het Portugees bij enkele van de buitenlandse tijdschriften. Het Franse tijdschrift La Saison, dat tussen 1872 en 1878 verscheen in Brazilië was het meest populair. Enkele jaren na het overlijden van zijn vader, meer specifiek op 15 februari 1879 startte Henri Gustave Lombaerts met de uitgave van zijn eigen Braziliaanse tijdschrift, A Estação. Het tweewekelijkse blad onderscheidde zich met een literaire bijlage waarin verschillende verhalen van Machado de Assis verschenen, o.a. Histórias sem Data en - in afleveringen - de roman Quincas Borba. Deze twee werken werden later herdrukt in boekformaat door Lombaerts voor de uitgeverij Garnier. Ook andere auteurs, zoals Arthur Azevedo, Olavo Bilac, Júlia Lopes de Almeida, Luiz Murat en Raymundo Corrêa, publiceerden in de literaire bijlage. Het editoriaal van 15 maart 1882 vermeldt dat de oplage van A Estação in dat jaar de kaap van de 10.000 exemplaren bereikte, een duidelijk bewijs dat het geapprecieerd werd door een breed publiek.

Naast dit tijdschrift, lanceerde H. Lombaerts in 1880 A Nova Semana Illustrada en Pena e Lapis.

De bekende fotograaf Marc Ferrez werkte geregeld samen met Henri Lombaerts. Samen richtten ze een bedrijfje op voor de commercialisering van de "platinotipias" in Galeria en, later, het drukken van "fototipias" in de krant A Estação. Dit bedrijf drukte ook postkaarten en andere geïllustreerde publicaties in de jaren 1880 -1890.

Lombaerts drukte zowel voor uitgeverijen als voor individuele auteurs. De Nationale Bibliotheek, gevestigd in Rio de Janeiro (Biblioteca Nacional) bevat 207 registers in de periode 1873 – 1902 van de uitgeverij "Editora H. Lombaerts", waarvan het merendeel, 143, boeken.

J. B. Lombaerts werd in 1861 beheerraadslid van de Sociedade Belga de Beneficência. Deze organisatie werd opgericht op 6 mei 1853. In 1865 werd Lombaerts ondervoorzitter en vanaf 1872 tot aan zijn dood in 1875, voorzitter. Zijn zoon was vanaf 1876 ondervoorzitter.

Lombaerts Henri GustaveWanneer Henri Lombarts in 1897 overleed, schreef Machado een uitvoerige lofrede in de A Estação (15 juni 1897). Het is een emotioneel portret, dat o.a. de kwaliteiten van redacteur Lombaerts en zijn vriendschap met Machado onthult:

Jarenlang heb ik met Henrique Lombaerts de vriendelijkste relaties onderhouden. Hij was een goed man, en dit feit op zich is al genoeg om het verlies dat zijn overlijden brengt te voelen; maar hij was ook het hoofd van het bedrijf dat hij geërfd had van zijn vader en dat hij met zoveel ijver en inspanning leidde. Sinds hij ziek was, was hij niet langer dezelfde man. Dit bedrijf dat hij mee oprichtte en welvarend maakte, gaf hij door aan zijn waardige vriend en familielid, de huidige bedrijfsleider. A Estação​ en vele andere publicaties vonden bij hem een ​​goed geïnformeerde en stipte redacteur. Hij was ongeïnteresseerd in winstmaken, wat soms ten nadele ging van het bedrijf, en bleef dit leiden tot zijn laatste werkdag.

Het is niet te veel om te zeggen dat het leven van deze man een voorbeeld is voor velen, een speciaal voorbeeld, omdat het werk van alledag zijn aandacht kreeg en niet de nieuwste roddel. De tijd die overbleef bracht hij door met zijn echtgenote, en wanneer deze overleed, aan zijn herinneringen aan haar.

Lombaerts is een relatief bekende achternaam in België. Met dezelfde achternaam ontdekten we in België verschillende uitgeverijen / drukkerijen, zoals Drukkerij A. Lombaerts in de gemeente Boom, P. Lombaerts in Schoten, en de meest bekende, Imprimerie Th. Lombaerts in Brussel. Informatie of deze naamgenoten ook familieleden zijn ontbreekt helaas. Gelieve met ons contact op te nemen, indien u hierover gegevens hebt.

Onderzoek en tekst: Marc Storms

Bronnen:

  • O livro no Brasil: sua história / Laurence Hallewell. – São Paulo: Editora da Universidade de São Paulo, 2005.
  • Books and periodicals in Brazil 1768-1930 a transatlantic perspective / Ana Cláudia Suriani da Silva; Sandra Guardini Teixeira Vasconcelos. London: Legenda Modern Humanities Research Association and Maney Publishing, 2014.
  • A “CRIATURA” E O “ESPELHO”: o retrato de Machado de Assis por Marc Ferrez / Maria Inez Turazzi. 201 4 - maio - ago. - n. 2 - v. 24 - A LETRIA p. 13-29.