Vauthier, Gustave (1861 - 1923)

Gustave-Charles Vauthier werd op 11 januari 1861 geboren in Brussel en stierf op 5 april 1923 in Ponta Grossa (Paraná - Brazilië).

Nadat hij in 1884 afstudeerde als "Ingénieur des ponts et chaussées" (Ingenieur van bruggen en wegen) aan de Rijksuniversiteit Gent begon hij te werken bij de "Compagnie du Chemin de Fer du Grand Central Belge". In 1887 startte hij bij de "Compagnie du Congo pour le Commerce et l'Industrie" (C. C. C. I.) en verhuisde naar de toenmalige Belgische kolonie Kongo waar hij betrokken was bij de tracering van de nieuwe spoorlijn Matadi - Leopoldville.

Professor Stols meldt dat de Belgische bedrijven "Compagnie des Chemins de Fer Sud-Ouest Brésilien" en, later, de "Compagnie Auxiliaire des Chemins de Fer au Brésil" tussen 1891 en 1914 verschillende Belgische ingenieurs en technici aanwierven, waaronder Adolphe Lekeu, Cambier, Vander Perre, Van Nonnenberg, Lionel Wiener, Joseph Demaret en Léon Sévérin, voor de aanleg en het beheer van hun spoorwegen in de Braziliaanse staten Paraná en Rio Grande do Sul.  

Dit was ook het geval voor Gustave Vauthier die voor de "Compagnie des Chemins de Fer Sud-Ouest Brésilien" in Ponta Grossa (Paraná) werkte voor de constructie van de spoorlijn tussen Santa Maria en Cruz Alta. Daar leerde hij zijn toekomstige echtgenote Maria da Conceição Ribas kennen. Het koppel kreeg drie dochters Suzanna, Helena en Alice, en één zoon, Alfredo.

Vauthier was directeur van de "Auxiliaire" tussen 1898 en 1910 en tussen 1919 en 1920. Hij vestigde zich in de stad Santa Maria (Rio Grande do Sul) waar de  "Auxiliaire" eerst haar werkplaatsen en vervolgens haar operationeel centrum vestigde.

In 1905 wierf hij zijn schoonbroer Manuel Ribas aan als directeur van het bevoorradingsmagazijn van de werknemers van de Auxiliaire. Onder het leiderschap van Ribas groeide dit magazijn uit tot de Coöperatieve van de Spoorwegarbeiders, één van de grootste coöperatieve bedrijven in Zuid-Amerika. Ribas werd in 1928 verkozen als burgemeester van de stad Santa Maria en nadien benoemd door Vargas als gouverneur van Parana.

Gustave Vauthier was een bekende en gerespecteerde figuur in Santa Maria en goed bevriend met de toenmalige president van de provincie Parana, Antonio Augusto Borges de Medeiros. Vauthier construeerde in Santa Maria de Vila Belga en was technisch adviseur bij de constructie van de nieuwe roomskatholieke kathedraal. Een herdenkingsbord aan de ingang van de kathedraal vermeldt zijn naam. 

Verschillende keren stelde de Auxiliaire onder zijn impuls technici en materiaal ter beschikking voor de lokale gemeenschap. Dit was onder andere het geval bij verbouwingswerken aan de kerk van Silveira Martins in de gemeente Quarta Colônia. 

Na de overname van de spoorlijnen door de staat Rio Grande do Sul in 1920 verhuisde Vauthier naar Ponta Grossa, het geboortedorp van zijn echtgenote naar waar hij in april 1923 overleed. 

Ter ere van Vauthier werd een straat in de Vila Belga naar hem genoemd, de Rua Doutor Wauthier (helaas foutief gespeld met W). In de gemeente Dom Pedrito, Rio Grande do Sul, kreeg twee maanden voor zijn overlijden op 17 februari 1923 een station zijn naam. Het bevond zich op de spoorlijn Livramento-São Sebastião en werd helaas eind jaren 1970 afgebroken.

Bronnen:

• http://www.kaowarsom.be/fr/notices_vauthier_gustave
• http://www.estacoesferroviarias.com.br/rs_bage_riogrande/vauthier.htm  
• Artikel "Penetração econômica, assistência técnica e "Brain drain": Aspectos da Emigração belga para a América Latina por volta de 1900" van prof. Eddy Stols
• A Vila Belga / Caryl Eduardo Jovanovich Lopes. in“Anais do seminário: Território, patrimônio e memória” (Santa Maria, 2001) p. 122-147
• BONFADA, Genésio. Os palotinos no Rio Grande do Sul. Porto Alegre: Pallotti, 1991. p.131.

Tekst: Marc Storms, maart 2016